Industriecoalitie luidt de noodklok.
De ondersteuning van de overheid op om- en bijscholing naar de bouw & technieksector is meer dan welkom en zelfs noodzakelijk. Maar om echt effect te hebben is een andere aanpak nodig. Een aanpak waarbij sectoren aan kunnen geven wat zij nodig hebben, waarna de overheid kan kijken hoe zij daaraan tegemoet kan komen. Want ondanks dat overheid en technische sectoren hetzelfde doel nastreven wordt met het aanvullend sociaal Pakket de plank misgeslagen. Aldus de Industriecoalitie.
Blijvend grote behoefte aan mensen in bouw- en technieksectoren
Door corona is het thema ‘van werk naar werk’ actueler dan ooit. Waar mensen in de ene sector hun baan kwijt raken, heeft de andere sector een grote behoefte aan mensen. Dat laatste geldt ook voor de bouw- en technieksector. De instroombehoefte blijft daar groot, zeker op middellange termijn. Immers; de woningnood blijft, de energietransitie zet door en door digitalisering ontstaan geweldige nieuwe kansen.
Maatregelen uit aanvullend sociaal pakket te generiek
De overheid ziet ook het belang van bij- en omscholing en komt daarom begin 2021 met aanvullende maatregelen om werkzoekenden te ondersteunen met begeleiding en ontwikkeling, de inkoop van praktijkopleidingen te realiseren en om bedrijven tegemoet te komen in de opleidingskosten van zij-instromers. Vanuit het perspectief van de bouw- en technieksectoren zou dit een match moeten bieden met de eigen samenhangende regelingen (via O&O-fondsen), opleidingsinfrastructuur en trajecten van leren en werken. Maar, hoe goed bedoeld ook, de regelingen leiden niet tot die gewenste match. De regeling sluiten niet aan op de regelingen van de sector en zijn te generiek, versnipperd en tijdelijk om het verschil te kunnen maken. Daarmee dienen de regelingen noch de werknemers/werkzoekenden noch de werkgevers.
Belofte aansluiting bij bestaande structuren niet waargemaakt
Het doel van het aanvullend sociaal pakket is helder: mensen moeten geholpen worden om zo veel mogelijk direct naar nieuw werk te gaan. Maar de Industriecoalitie – bestaande uit FME, Bouwend Nederland, Techniek Nederland en de Koninklijke Metaalunie – kijkt met lede ogen toe hoe het sociaal pakket wordt vormgegeven. Hoewel het kabinet in de kamerbrief ‘Voortgang uitwerking aanvullend sociaal pakket’ aangeeft dat er aansluiting wordt gezocht bij bestaande structuren, blijkt dat in de praktijk niet het geval.
Samenhang en samenwerken zijn sleutelbegrippen om het Sociaal Pakket tot economische motor te maken. We zien tot nu toe helaas een grote versnippering in de maatregelen en regelingen. Individuele werkgevers kunnen straks een bijdrage aanvragen bij EZK voor zij-instroomtrajecten. Sectoren kunnen straks een aanvraag doen voor een sectoraal maatwerktraject bij SZW om individuen te begeleiden. OCW heeft meer geld beschikbaar gesteld voor de Subsidie Praktijkleren. Die moet dan wel door aangevraagd worden door de mobiliteitsteams. Om nog maar niet te spreken van allerlei potjes van regio’s, provincies en gemeenten en pannetjes op het vuur voor coalities en samenwerkingsverbanden. Kunt u het nog volgen?
Beperkende voorwaarden zijn zand in de motor
Naast het oerwoud aan regelingen stelt het kabinet dusdanig beperkende voorwaarden waardoor omscholingstrajecten naar tekortsectoren als de bouw en techniek niet van de grond komt. Als voorbeeld is er de eis om de omscholingstrajecten af te ronden in een periode die minder is dan een half jaar. Dit is praktisch niet haalbaar – je wordt geen lasser of machineoperateur van de één op de andere dag. Ook is de maximale subsidie hoogte voor omscholing vele malen lager dan dat het omscholen van een nieuwe medewerker daadwerkelijk kost (8.000-15.000 euro, zélfs als je de regelingen probeert te stapelen. Om nog maar niet te spreken van de risico’s die bedrijven nemen wanneer zij in deze onzekere tijden zij-instromers uit hard geraakte sectoren aannemen. Daarom zou er ook gekeken moeten worden naar het ondersteunen van de bedrijven.
Technische sectoren vragen om andere aanpak
Het lijkt het gouden ei: werkzoekenden kunnen worden omgeschoold, tekortsectoren krijgen de mensen die zo hard nodig zijn. Technische sectoren zijn dan ook groot voorstander van ‘van werk naar werktrajecten’. Sterker nog: vanuit de sectoren zijn al diverse grote omscholingsprojecten zoals ‘Van bank naar bouw’ geïnitieerd en in de verschillende regio’s werken technische sectoren samen om mensen van werk naar werk te krijgen. Vanuit zowel de landelijke overheid als regio blijft er de komende jaren veel extra inzet op scholing, ontwikkeling in het kader van het herstel van de arbeidsmarkt nodig.. Hiervoor moet goed worden samengewerkt. Het is ontzettend goed nieuws dat er zoveel nieuwe regelingen voor scholing en ontwikkeling komen, maar laat deze ondersteunend zijn aan het fundament van vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt.